Stwardnienie rozsiane

ZASTOSOWANIE HIPERBARII TLENOWEJ W STWARDNIENIU ROZSIANYM

Stwardnienie rozsiane to przewlekła, autoimmunologiczna,  nawracająca oraz postępująca choroba układu nerwowego, polegająca na nieprawidłowym przekazywaniu impulsów nerwowych. Duży wpływ na powstanie choroby mają ogniska demielinizacyjne znajdujące się w okolicach mózgu i rdzenia kręgowego. Stwardnienie rozsiane atakuje mielinę, która odpowiedzialna jest za budowę osłonek włókien nerwowych, w związku z czym "nagie" włókna nie są w stanie prawidłowo przewodzić sygnałów z ośrodkowego układu nerwowego. To w konsekwencji prowadzi do problemów neurologicznych i powstawania objawów choroby.

Dostarczanie tlenu do organizmu w znacznym stopniu poprawia ukrwienie komórek, tkanek oraz narządów. Dzięki lepszemu dotlenieniu komórek nerwowych, możliwe jest zatrzymanie procesu chorobowego, a w niektórych przypadkach nawet cofnięcie części objawów.

O skuteczności leczenia tlenem dowodzą badania m.in. Ulewicz K., który z zespołem zbadał wpływ HBOT u 16 osób chorujących na SM. Chorzy leczeni hiperbarią tlenową nie otrzymywali żadnych leków o działaniu immunologicznym czy też działaniu na układ nerwowy i mięśniowy. Zabiegi przeprowadzono w komorze hiperbarycznej, w której badani przebywali w pozycji leżącej, oddychając czystym tlenem pod ciśnieniem 2 atm. Czas ekspozycji na tlen wynosił 60 minut. Podczas terapii zastosowano 15-30 ekspozycji codziennie (5 dni w tygodniu).

Spośród 16 chorych na SM leczonych hiperbarią tlenową u 13 uzyskano poprawę. Najlepsze wyniki leczenia uzyskano w zakresie sprawności ruchowej, zaburzenia równowagi oraz ustępowania męczliwości. U większości osób zaobserwowano spadek immunoglobulin IgG oraz IgM [1].

Przedstawione wyniki wykazują dużą skuteczność hiperbarii tlenowej w walce z postępem SM.

Kujawski S. wraz z innymi badaczami wykazali, że niższy poziom tlenu nie tylko prowadzi do obniżonej aktywności neuronów, ale również uniemożliwia tworzenie nowych połączeń synaptycznych i zapobiega angiogenezie. Hiperbaria tlenowa może zainicjować naprawę naczyń krwionośnych, poprawić krążenie mózgowe i zdolność śródbłonka naczyń do syntezy azotu. Ponadto hiperbaria tlenowa stymuluje wzrost aksonów, wzmacnia integralność bariery krew-mózg i znacznie redukuje stany zapalne w organizmie poprzez zmniejszenie markerów stanów zapalnych. Naukowcy podają, że hiperbaria tlenowa jest terapią indukującą szerokie spektrum zmian w funkcjonowaniu tkanki nerwowej,  które służą poprawie stanu zdrowia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym [2].

Badania nad skutecznością zastosowania hiperbarii tlenowej w leczeniu SM prowadził Colin Webster ze współpracownikami. Zespół przebadał łącznie 128 pacjentów, którzy otrzymali 20 sesji w komorze hiperbarycznej w Glasgowredni. Średni czas trwania choroby u badanych wynosił 16 lat (od 3 do 38 lat). Pacjenci odbyli 20 sesji hiperbarii tlenowej. Celem terapii było ustabilizowanie choroby. Niektórzy pacjenci, którzy przerwali leczenie, odkryli, że zabiegi poprawiły stan ich zdrowia i powrócili na terapię. 42% pacjentów dostrzegła natychmiastową poprawę funkcji pęcherza moczowego. Zauważono również zmniejszenie  spastyczności, poprawę mowy oraz nastroju. Badacze wykazali, iż systematyczne leczenie HBOT pozwala zatrzymać lub znacznie spowolnić postęp choroby. Naukowcy twierdzą, iż należy stosować terapię jak najwcześniej po wykryciu choroby, aby zapewnić najbardziej kompletną remisję
i zminimalizować progresję choroby [3].

Zespół Jacka Neimana przebadał 19 pacjentów ze zdiagnozowanym Stwardnieniem rozsianym. Wszyscy badani mieli co najmniej dwa udokumentowane rzuty choroby z udziałem różnych części OUN. Większość pacjentów miała nawracająco-ustępujący przebieg choroby na początku choroby. Wszyscy uczestnicy byli jednak uważani za pacjentów z przewlekle postępującym typem stwardnienia rozsianego. Badanych podzielono na dwie grupy- kontrolną (9 osób) oraz poddaną leczeniu tlenoterapią hiperbaryczną (10 osób). Nie wprowadzono żadnych zmian w leczeniu. Żaden z pacjentów nie otrzymał leków immunosupresyjnych podczas leczenia lub w poprzednich 3 miesiącach. Terapia odbywała się w jednoosobowych komorach hiperbarycznych. Grupa leczona otrzymywała 100% tlenu pod ciśnieniem 2 atmosfer przez 90 minut. Grupa kontrolna otrzymywała powietrze pod nieznacznie podwyższonym ciśnieniem (1-2 atmosfery) przez pięć minut, po których ciśnienie stopniowo zmniejszano do normalnego poziomu. Czas trwania tej ekspozycji wynosił również 90 minut. Obie grupy otrzymały 20 sesji HBOT.

Wyniki oceny klinicznej wykazały pozytywne zmiany w centralnych funkcjach układu nerwowego, zarejestrowane w ciągu pierwszego tygodnia po leczeniu. Zaobserwowano również poprawę funkcji pęcherza moczowego w grupie chorych poddanych leczeniu tlenem hiperbarycznym [4].

John H. Zhang przebadał wpływ hiperbarii tlenowej na naprawę nerwów obwodowych i ich regenerację u osób chorych na SM. Autor podaje, iż systematyczne zastosowanie tlenu hiperbarycznego powoduje natlenienie tkanki mózgowej, poprawia metabolizm tlenowy mózgu na poziomie komórkowym oraz redukuje uszkodzenia nerwów obwodowych. Wykorzystanie tlenoterapii hiperbarycznej w leczeniu SM przynosi zadowalające efekty oraz może być stosowana jako leczenie wspomagające w chirurgicznej naprawie ostrego uszkodzenia nerwów obwodowych [5].

Perrins D.J.D. oraz James P. obserwowali 447 pacjentów ze Stwardnieniem rozsianym poddanych tlenoterapii hiperbarycznej na przestrzeni 10-14 lat. U pacjentów zaobserwowano poprawę funkcji pęcherza moczowego, potwierdzoną badaniami klinicznymi. Oceny efektów leczenia hiperbarii tlenowej dokonano od 2-4 lat od zakończenia terapii, następnie po upływie 6-8 lat, a trzecie badanie przeprowadzono po upływie 10-14 lat. Analiza uzyskanych wyników ujawnia, iż systematycznie odbywana tlenoterapia może opóźnić postęp choroby wraz z nawrotami oraz remisjami. Wykazano, że leczenie HBOT jest praktyczne, opłacalne i bardzo bezpieczne. Sto cztery osoby nadal uczestniczyły w regularnych zabiegach hiperbarycznych po zakończeniu badań. Na podstawie uzyskanych wyników, badacze zauważyli, iż odpowiedź na leczenie jest lepsza u pacjentów z mniej zaawansowaną chorobą i jest związana z częstotliwością i ciągłością leczenia. Dlatego leczenie należy rozpocząć jak najszybciej, gdy tylko choroba zostanie zdiagnozowana, zanim dojdzie do nieodwracalnych zmian [6].

Efekty długotrwałej terapii tlenem hiperbarycznym u pacjentów chorujących na Stwardnienie rozsiane opisał zespół Colin Webster. W badaniu 147 pacjentów otrzymało 20 sesji hiperbarycznej terapii tlenowej w Glasgow A.R.M.S.

42% badanych osób dostrzegło natychmiastową poprawę funkcji pęcherza moczowego, co potwierdziły obiektywne badania urodynamiczne. Badacze zauważyli, iż poprawa funkcji neurologicznych może prowadzić do pogorszenia objawów. Na przykład wielu pacjentów używa spastyczności kończyn jako podparcia. Poprawa spastyczności osłabia podpór i pacjent może stwierdzić, że przy rzeczywistej poprawie neurologicznej stracił zdolność chodzenia lub nawet stania, co w obrazuje korzystny wpływ hiperbarii tlenowej na obniżenie spastyki mięśniowej. Wielu opiekunów zauważyło poprawę w mowie pacjentów.

Na podstawie uzyskanych wyników badań, badacze doszli do wniosków, iż systematycznie stosowana hiperbaryczna terapia tlenowa wywiera korzystny wpływ na przebieg choroby.
W przypadku pacjentów z przewlekłymi objawami, może nastąpić stabilizacja choroby.
Badania wykazały, że jeśli leczenie jest kontynuowane, efekty terapii są utrzymywane.
Badacze sugerują, iż terapia tlenowa powinna być stosowana na wczesnym etapie choroby, aby wywołać najwcześniejszą i najbardziej kompletną remisję oraz zapobiec późniejszej niepełnosprawności.

Leczenie tlenem hiperbarycznym jest bezpieczne oraz  nieinwazyjne. Dodatkowy tlen dostarczony w warunkach hiperbarycznych może mieć korzystny wpływ na czynność pęcherza i jest zdolny do stabilizacji choroby u wielu pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane.

Pacjentów należy zachęcać do regularnego stosowania tlenu hiperbarycznego, a terapia hiperbaria tlenowa powinna zostać zastosowana tak wcześnie, jak to możliwe, aby zapewnić najbardziej kompletną remisję i zminimalizować pogorszenie. [7].

Efekty systematycznie prowadzonego leczenia w komorze hiperbarycznej:

– redukcja lub zatrzymanie objawów choroby

– wydłużenie czasu pomiędzy okresami zaostrzeń

– usprawnienie funkcji pęcherza moczowego

– ograniczenie spastyczności

– wzrost kontroli zwieraczy

– poprawa funkcji poznawczych

– poprawa komunikacji

– poprawa funkcji motorycznych

– zmniejszenie dolegliwości bólowych

– wzrost wydolności organizmu

– poprawa metabolizmu komórkowego

– zwiększenie neurogenezy komórek macierzystych

– redukcja stanów zapalnych

– poprawa koncentracji i pamięci krótkotrwałej

– poprawa funkcjonowania układu immunologicznego

– działanie bakteriobójcze i grzybobójcze

– łagodzenie stanów depresyjnych

– poprawa jakości snu

 

PARAMETRY ZABIEGU:

• Kliniczna komora hiperbaryczna (najnowocześniejsza w Polsce)
• Stosowane ciśnienie do 3 ATA
• Czas trwania zabiegu wynosi 80 minut w tym 60 minut w pełnym ciśnieniu!
• Certyfikowany 100 % tlen medyczny podawany jest z butli tlenowej (nie z koncentratora!)
• Maska BIBS -wysoce specjalistyczny system oddychania – wydychany dwutlenek węgla nie miesza się z tlenem
• „O-ZONE Active”  Dedykowany System Dezynfekcji Ozonowej po każdym zabiegu! 
• Wysuwane nosze z elektrycznie regulowana wysokością, pozwalające korzystać z leczenia pacjentom bez względu na sprawność fizyczną lub stan zdrowia
• TV- System Video  

 

1. Ulewicz K., Masłowski J., Michniewski P., Kierznikowicz B., Olszański R. Wstepne badanie kliniczne nad leczeniem hiperbarią tlenową stwardnienia rozsianego. PolHypRes 2015 Vol. 51 Issue 2 pp. 47-54
   
   
2. Kujawski S., Kujawska A., Kozakiewicz M. , Olszański, R., Siermontowski, P., Zalewski P. Wpływ hiperbarycznej terapii tlenowej na układ nerwowy. Przegląd badań.  PolHypRes 2015 Vol. 53 Issue 4 pp. 19-28
   
   
3. Webster C., Mclver C., Allen S., Philip J. Long-term hyperbaric oxygen therapy for multiple sclerosis patients.
   
   
4. Neiman J., Nilsson B.Y., Barr P.O., Perrins D.J.: Hyperbaric oxygen in chronic progressive multiple sclerosis: visual evoked potentials and clinical effects. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry 1985;48:497-500
   
   
5. John H. Zhang. Hyperbaric oxygen in neurological diseases. Neurological Research, 2007, Volume 29, March pp. 113-115
   
   
6. Perrins D.J.D., James P. B.: Long-term hyperbaric oxygenation retards progression in multiple sclerosis patients. IJNN 2005; 2 (1): 45 - 48
   
   
7. Webster C., Mclver C., Allen S., Hegarty J.P.: LONG-TERM HYPERBARIC OXYGEN THERAPY FOR MULTIPLE SCLEROSIS PATIENTS Two Year Results in 128 Patients. International Journal of Neuroprotection and Neuroregeneration 2010;2:45-48